تشخیص دیابت
عوارض دیابت
دیابت یک بیماری مزمن پزشکی که با افزایش سطح قند خون در بدن همراه است، میباشد. دیابت اغلب منجر به بیماریهای قلبی عروقی، سکته مغزی، آسیب کلیه و آسیب طولانیمدت به اندامها (مثل چشمها) میشود. تخمین زده میشود که 415 میلیون نفر در جهان از دیابت رنج میبرند که هرساله بیش از 5 میلیون مرگ ناشی از عوارض دیابت است. در ایالاتمتحده، دیابت هفتمین علت مرگومیر تخمین زده میشود. بدیهی است که دیابت عامل نگرانی برای رفاه جامعه مدرن است.
تشخیص بیماری دیابت با استفاده از تکنولوژی هوش مصنوعی
هوش منصوعی میتواند به پردازش دادههای پزشکی کمک کند و به متخصصان پزشکی بینشهای مهمی بدهد و نتایج سلامتی بیمار را بهبود بخشد. هوش مصنوعی در پزشکی استفاده از مدلهای یادگیری ماشین برای جستجوی دادههای پزشکی و برای کمک به بهبود نتایج سلامت بیمار است. در حال حاضر، رایج ترین نقشهای هوش مصنوعی در پزشکی، پشتیبانی تصمیمگیری بالینی و تجزیه و تحلیل تصویربرداری است. ابزارهای پشتیبانی تصمیم بالینی به ارائهدهندگان خدمات سلامت کمک میکنند تا با فراهم کردن دسترسی سریع به اطلاعات یا تحقیقات مرتبط با بیمار، درباره درمانها، داروها، سلامت روان و سایر نیازهای بیمار تصمیمگیری کنند.
تعداد افراد مبتلا به دیابت در سراسر جهان طی 20 سال گذشته دو برابر شده است. یکی از نگرانکنندهترین ویژگیهای این افزایش سریع، ظهور دیابت نوع 2 در کودکان، نوجوانان و جوانان است. اگرچه نقش عوامل خطر برای دیابت نوع 2 (به عنوان مثال، عوامل خطر ژنتیکی، سبک زندگی و رفتاری) مورد توجه قرار گرفته است، اما تحقیقات اخیر بر شناسایی مشارکت مکانیزمهای اپیژنتیک و تأثیر محیط داخل رحمی متمرکز شده است. بنابراین، تحقیقات باید به سمت درک بهتر نقش بالقوه عوامل تعیینکننده مانند محیط مادر و سایر عوامل اولیه زندگی، همچنین روندهای تغییر در جمعیتشناسی جهانی، برای کمک به شکل دادن به برنامههای پیشگیری از بیماری هدایت شود.
دیابت نوع اول
دیابت نوع 1 تنها حدود 5 تا 10 درصد از کل بیماری دیابت را تشکیل میدهد. با این حال، بروز آن در سراسر جهان همچنان در حال افزایش است و پیامدهای کوتاه مدت و بلندمدت جدی دارد. این اختلال دارای یک جزء ژنتیکی قوی است که عمدتاً از طریق کمپلکس HLA به ارث میرسد، اما عواملی که باعث شروع بیماری بالینی میشوند تا حد زیادی ناشناخته باقی میمانند. مدیریت دیابت نوع 1 به بهترین وجه در چارچوب یک تیم بهداشتی چند رشتهای انجام میشود و مستلزم توجه مداوم به جنبههای بسیاری از جمله تجویز انسولین، نظارت بر قند خون، برنامهریزی وعدههای غذایی، و غربالگری برای عوارض مرتبط با دیابت است. این عوارض شامل بیماریهای میکروواسکولار و ماکروواسکولار است که بیشترین عوارض و مرگ و میر مرتبط با دیابت نوع 1 را تشکیل میدهند. رویکردهای درمانی جدیدتر نتایج بهبود یافته را از نظر کنترل قند خون و کاهش خطرات ایجاد عوارض تسهیل کرده است.
دیابت نوع دوم
415 میلیون نفر در سراسر جهان با دیابت زندگی میکنند و حدود 193 میلیون نفر به دیابت تشخیص داده نشده مبتلا هستند. دیابت نوع 2 بیش از 90 درصد از بیماران مبتلا به دیابت را تشکیل میدهد و منجر به عوارض میکروواسکولار و ماکروواسکولار میشود که باعث ناراحتی روانی و جسمی عمیقی برای بیماران و مراقبان میشود و بار زیادی را بر سیستمهای مراقبت بهداشتی وارد میکند. علیرغم افزایش دانش در مورد عوامل خطر دیابت نوع 2 و شواهدی برای برنامههای پیشگیری موفق، بروز و شیوع این بیماری در سطح جهانی همچنان در حال افزایش است. تشخیص زودهنگام از طریق برنامههای غربالگری و در دسترس بودن درمانهای ایمن و موثر با پیشگیری یا به تأخیر انداختن عوارض، عوارض و مرگ و میر را کاهش میدهد.
تفاوت دیابت نوع اول و دوم
دیابت نوع ۱ یک بیماری خود ایمن است که در آن سلولهای سیستم ایمنی بدن به تدریج سلولهای تولیدکننده انسولین در پانکراس را از بین میبرند و درنتیجه پانکراس قادر نخواهد بود که برای کنترل قندخون، انسولین کافی به جریان خون آزاد کند. افراد مبتلا به دیابت نوع 2 نمیتوانند از انسولین خود به درستی استفاده کنند، دلیلش هم میتواند تولید ناکافی انسولین و مقاومت سلولهایشان به انسولینی که میسازند، باشد.
دیابت نوع 2 رایج ترین نوع دیابت است. این یک بیماری مزمن است که در آن دیگر نمیتوان گلوکز (قند) خون را تنظیم کرد. این دو دلیل دارد، ابتدا سلولهای بدن در برابر انسولین مقاوم میشوند. انسولین مانند یک کلید کار میکند تا گلوکز (قند خون) از خون خارج شود و به سلولهایی که در آن به عنوان سوخت برای انرژی استفاده میشود، وارد شود. وقتی سلولها به انسولین مقاوم میشوند، انتقال قند به سلولها به انسولین بیشتری نیاز دارد و قند زیادی در خون باقی میماند. با گذشت زمان، اگر سلولها به انسولین بیشتر و بیشتری احتیاج داشته باشند، لوزالمعده نمیتواند انسولین کافی برای ادامه کار ایجاد کند و با شکست مواجه میشود.
درمان و پیشگیری دیابت
داروهای خوراکی فراوانی برای درمان دیابت نوع 2 وجود دارد، با این حال اگر این بیماری به پیشرفت خود ادامه دهد این بیماران نیز مجبور به دریافت انسولین میشوند. از دیابت نوع 2 میتوان پیشگیری کرد و با ورزش، رژیم غذایی و تثبیت وزن سالم، آن را به تأخیر انداخت. درمان دیابت نوع 1 میتواند چالش برانگیز باشد. بیمار دچار کمبود شدید انسولین است و باید تمام عمر تحت انسولین درمانی باشد. انسولین را از طریق انجام چندین تزریق زیرپوستی در روز و یا با استفاده از پمپ انسولین کنترل میکنند. پمپ انسولین دستگاهی است که طی 24 ساعت شبانه روز، به مرور انسولین وارد بدن میکند. دوز انسولین دریافتی باید به خوبی با مقدار غذایی که خورده میشود و میزان فعالیت در طول شبانه روز مطابقت داشته باشد.
پیشرفتهای قابل توجهی در انسولین و دستگاههای تزریق انسولین حاصل شده است اما متعادل نگه داشتن سطح انسولین برای فرد دیابتی همچنان مسئولیتی چالش برانگیز است. با وجود این که هر دو نوع دیابت، بیمار را در معرض عوارضی مانند آسیب به کلیهها، چشمها، قلب و مغز قرار میدهد اما برای تشخیص آن حتماً نباید منتظر بروز این مشکلات بود. قند خون کنترل نشده به مرور منجر به بروز عوارض میشود.